Advance Farming Techniques 🌱🪲

निळे - हिरवे शेवाळ (जिवाणू खत) वापरण्याची पद्धत शेताची चिखलणी करुन नत्र खताचा पहिला हप्ता देऊन झाल्यावर सदृढ व जोमदार रोपांची पुनर्लागण करावी. भाताच्या पुनर्लागणीच्यावेळी खाचरातील पाणी माती मिश्रित गढूळ झालेले असते. ते पाणी स्वच्छ झाल्यावर व मातीचे कण खाली बसल्यावर म्हणजे पुनर्लागणीनंतर ८ ते १० दिवसांनी २० किलो निळे-हिरवे शेवाळ प्रती हेक्टर संपूर्ण शेतावर सारखे पडेल या पध्दतीने फोकून टाकावे. नंतर पाणी ढवळू नये. म्हणजे टाकलेल्या निळया हिरव्या शेवाळावर मातीचे कण बसणार नाहीत. शेवाळाच्या वाढीसाठी आवश्यक असणारा सूर्यप्रकाश पाण्यामधून जमिनीच्या पृष्ठभागापर्यंत पोहोचेल व शेवाळाची वाढ स्वच्छ पाण्यात सूर्यप्रकाशात भरपूर होईल. साधारणतः तीन आठवडयात शेवाळाची वाढ जमिनीच्या पृष्ठभागावर झालेली दिसेल, तसेच ही वाढ पाण्यावरसुध्दा तरंगताना दिसून येईल. अशा पध्दतीने तयार झालेले शेवाळ पेशीमध्ये स्थिर केलेला नत्र रोपाला पुरविला जातो त्यामुळे भात रोपांची वाढ जोमदार होऊन उत्पादनात लक्षणीय वाढ होते. त्याचप्रमाणे जवळ जवळ २५ टक्के नत्र खताची बचत होते. निळे-हिरवे शेवाळ व नत्र खत या दोहोंच्य...

लसणात औषधी गुणधर्म असून मनुष्याच्या शरीरातील काही रोगांचे नियंत्रण करण्यास याचा उपयोग होतो. कंदवर्गीय पिकांमध्ये भारतात प्राचीन काळापासून व जगात एक महत्वाचे मसाल्याचे पीक म्हणून उपयोग केला जातो. भारतात मध्यप्रदेश, गुजरात, ओरिसा, राजस्थान, उत्तरप्रदेश आणि महाराष्ट्र ही राज्ये लसूण लागवडीत आघाडीवर आहेत. महाराष्ट्रात पुणे, नाशिक, धुळे, अहमदनगर, जळगाव व सातारा हे लसूण पिकवणारे प्रमुख जिल्हे आहेत. आपल्या देशातील वाढत्या लोकसंख्येचा विचार करता प्रती हेक्टरी सरासरी उत्पादकता ४ ते ५ टनात वाढ करून १० ते १२ टन मिळविणे ही काळाची गरज आहे. त्यासाठी लसणाच्या अधिक उत्पादन देणा-या जातींची लागवड व योग्य पीक उत्पादन पद्धतीचा अंगीकार करणे आवश्यक आहे. हवामान व लागवडीचा हंगाम : -  आपल्या देशात सपाट मैदानी भागात लसणासाठी उपयुक्त हवामान नोव्हेंबर ते एप्रिल महिन्यांदरम्यान उपलब्ध असते. त्यामुळे देशभरात ९० टक्के लसणाची लागवड ऑक्टोबर ते नोव्हेंबर महिन्यात होते. लसूण तापमानास संवेदनशील पीक असून भरपूर व दर्जेदार उत्पादनासाठी लागवडीचा योग्य हंगाम साधणे आवश्यक आहे. महाराष्ट्रात लसणाची लागवड ऑक्टोबर महिन्यात कर...

किळीची ओळख :- शास्त्रीय नाव: Dysdercus सिगुळातुस. डायस्डेरकस सिंग्युलॅटसच्या प्रौढ आणि पिल्लांमुळे नुकसान होते. प्रौढ १२ - १३ मि.मी. लांबीपर्यंत वाढतात आणि रंगाने ठळक लाल नारिंगी असतात. डोके लाल असुन पांढरा पट्टा मानेवर असतो, तर ओटीपोट काळे असुन पुढच्या पंखांवर दोन काळे डाग असतात. नर माद्यांपेक्षा छोटे असतात. माद्या सुमारे १३० पर्यंत एकेकटी चकचकीत पिवळी अंडी यजमान रोपाच्या जवळील जमिनीत घालतात. ७-८ दिवसांच्या ऊबण्याच्या काळानंतर अळ्या बाहेर येतात आणि कपाशीच्या रोपांना खाऊ लागतात. त्यासुद्धा लाल असतात आणि त्यांच्या ओटीपोटावर तीन काळे डाग असतात आणि तीन जोड्या पांढरे डाग छातीवर असतात. ह्यांच्या एकुण विकासाचा काळ हवामानाप्रमाने ५०-९० दिवस चालतो. मोसमाच्या शेवटी जेव्हा पहिले बोंड उघडले जात असते तेव्हा संक्रमण होते. पर्यायी यजमानात, भेंडी, जास्वंदी आणि लिंबुवर्गीय पिके येतात. लक्षणे :- • कपाशीच्या बोंडांवर खाल्ल्याने नुकसान दिसते, बोंडे अकाली उघडतात आणि गळतात. • सरकीवर डाग असतात. . तसेच सूक्ष्मजंतुनी त्या भागात घर केल्यामुळेही नुकसान होते. प्रौढ आणि पिल्ले दोन्ही कळ्या...

# कशामुळे होतो :- अल्टरनेरिया मॅक्रोस्पोरा नावाच्या बुरशीमुळे ही लक्षणे उद्भवतात, जी इतर कोणतेही जिवंत यजमान उपलब्ध नसल्यास कपाशीच्या अवशेषात जगते. जंतुंचा प्रसार वाऱ्याबरोबर वाहणाऱ्या बीजाणुंद्वारे आणि उडणाऱ्या पाण्यामुळे निरोगी झाडावर होतो. ओले वातावरण आणि २७ अंश तापमानात संक्रमण जोर पकडते. रोपावस्थेत आणि हंगामात उशीरा पाने गळण्याचा काळ या रोगास जास्त संवेदनशील असतो. संक्रमणाची जोखीम कपाशीच्या पानांवर खालपासुन वरपर्यंत कमी होत जाते. बुरशीला अनुकूल परिस्थितीत खासकरुन जर फळ फांद्या बुरशीने संक्रमित झाल्या तर कपाशीच्या संवेदनशील वाणांच्या पानांची मोठ्या प्रमाणावर पानगळ होते. झाडांना जास्त फळधारणा किंवा अकाली पानगळ झाल्याने येणाऱ्या भौतिक किंवा पोषणांच्या ताणाने या रोगाच्या लक्षणांचा विकास जास्त होतो. # कशा पद्धतीची लक्षणे दिसतात :-  १) पानावर जांभळ्या कडांसकट तपकिरी ते राखाडी       ठिपके येतात. २) ठिपके हळुहळु वाळतात. ३) केंद्र बहुधा गळतात. ४) फांद्यांवर छोटे दबलेले डाग येतात. ५) कळ्या गळतात. लवकर संक्रमण झाले असता पान आणि पर्णकोषांवर बारीक, गोलाकार, तपकिरी ते गव...