🌾 Agriculture FCFS System: 'लॉटरी'चा बळी कुणासाठी? 🚜

✍️ By Advance Farming Techniques 🌱🐛🐞

📍 प्रस्तावना:

महाराष्ट्र शासन विविध कृषी अनुदान योजना राबवत असले तरी FCFS (First Come First Serve) प्रणालीमुळे अनेक शेतकरी वंचित राहतात. ही प्रणाली प्रत्यक्षात 'नशिबाची लॉटरी' ठरत आहे, जी पारदर्शकतेच्या नावाखाली फसवणुकीला जन्म देते.

🔍 FCFS म्हणजे काय?

FCFS म्हणजे 'First Come First Serve' – जो लवकर अर्ज करतो त्याला आधी अनुदान. पण व्यवहारात ही पद्धत 'Fast Clickers First' अशी झाली आहे. इंटरनेट आणि एजंटशी जुळलेल्यांना प्राधान्य मिळते, गरजू मागे पडतात.

❗ प्रत्यक्षातील अडथळे

🌐 डिजिटल अंतर: ग्रामीण शेतकऱ्यांकडे इंटरनेट, स्मार्टफोन किंवा माहिती नसल्याने अर्ज करणे शक्य होत नाही.
💰 एजंटराज: एजंट पैसे घेऊन अर्ज भरतात व संधी हडप करतात.
❌ अपारदर्शक प्रक्रिया: अर्जाचा status, निकाल, किंवा लॉटरी प्रक्रिया स्पष्ट नाही.
🧾 Fake अर्ज: एकाच व्यक्तीच्या नावे बनावट अर्ज करून संधी गिळली जाते.

📊 उदाहरणे:

वर्ष	योजना	अर्जसंख्या	लाभार्थी	अपात्र
2023	ट्रॅक्टर अनुदान	3 लाख+	21,000	2.8 लाख+
2022	पीक संरक्षण साधने	1.2 लाख	10,000	1.1 लाख+

🎯 धोरणात्मक त्रुटी:

FCFS प्रणाली गतीमान असली तरी समावेशक नाही. गरीब, अल्पभूधारक शेतकरी, महिला बचतगट यांना अनेकदा डावलले जाते.

🧠 उपाय व सुधारणा:

📱 डिजिटल साक्षरता प्रशिक्षण: प्रत्येक गावात अर्ज प्रक्रिया शिकवण्यासाठी शिबिरे घ्या.
👨‍🌾 कृषी सहाय्यक मार्गदर्शन: अर्ज प्रक्रियेसाठी सहाय्यक नियुक्त करा.
📹 Live लॉटरी ड्रॉ: पारदर्शक लॉटरी प्रक्रिया जाहीर करा.
🚐 मोबाईल व्हॅन सेवा: इंटरनेट नसलेल्या भागात अर्जासाठी फिरती सुविधा.

📣 शेतकऱ्यांचा आवाज:

"अनुदान मिळवायचंय तर एजंटकडे जायचं, नाहितर शेतीच्या आशेवर पाणी सोडायचं!" — सोनवणे मास्तर, बीड जिल्हा

🔎

Agriculture Subsidy Maharashtra, FCFS Krushi Yojana, कृषी अनुदान लॉटरी, FCFS System in Agriculture, Krushi Yojana 2025, Maharashtra Agriculture Reform

Advance Farming Techniques 🌱🪲

शुक्रवार, 13 जून 2025