๐ฑ เคธोเคฏाเคฌीเคจ เคฎें เคเคจ्เคฅ्เคฐाเค्เคจोเค เคฐोเค (Colletotrichum spp.)เคเค เคंเคญीเคฐ เคซเคซूंเคฆเคเคจ्เคฏ เคธंเค्เคฐเคฎเคฃ — เคเคจ्เคจเคค เคेเคคी เคคเคเคจीเคों เคธे เคธเคฎाเคงाเคจ ๐๐
๐ฑ เคธोเคฏाเคฌीเคจ เคฎें เคเคจ्เคฅ्เคฐाเค्เคจोเค เคฐोเค (Colletotrichum spp.)
เคเค เคंเคญीเคฐ เคซเคซूंเคฆเคเคจ्เคฏ เคธंเค्เคฐเคฎเคฃ — เคเคจ्เคจเคค เคेเคคी เคคเคเคจीเคों เคธे เคธเคฎाเคงाเคจ ๐๐
๐ฌ เคฐोเค เคा เคชเคฐिเคเคฏ
เคเคจ्เคฅ्เคฐाเค्เคจोเค (Anthracnose) เคเค เค เคค्เคฏंเคค เคนाเคจिเคाเคฐเค เคซเคซूंเคฆเคเคจ्เคฏ เคฐोเค เคนै, เคो Colletotrichum truncatum เคจाเคฎเค เคซเคซूंเคฆ เคे เคाเคฐเคฃ เคนोเคคा เคนै। เคฏเคน เคฐोเค เคธोเคฏाเคฌीเคจ เคे เคคเคจों, เคซเคฒिเคฏों, เคฌीเคों เคเคฐ เคเคญी-เคเคญी เคชเคค्เคคिเคฏों เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคเคฐเคคा เคนै।
⚠️ เคฐोเค เคे เคฒเค्เคทเคฃ:
- ๐ฟ เคคเคจों เคชเคฐ เคเคนเคฐे เคाเคฒे/เคญूเคฐे เคฐंเค เคे เคงเคฌ्เคฌे
- ๐ฟ เคซเคฒिเคฏों เคชเคฐ เคोเคे เคाเคฒे เคเคเคค्เคคे, เคธिเคुเคก़เคจ เคฏा เคเคก़เคจा
- ๐ฟ เคฌीเคों เคा เคฐंเค เคฌเคฆเคฒเคจा เคเคฐ เค ंเคुเคฐเคฃ เคถเค्เคคि เคฎें เคเคฎी
- ๐ฟ เคंเคญीเคฐ เคช्เคฐเคोเคช เคฎें เคชเคค्เคคिเคฏाँ เคชीเคฒी เคนोเคเคฐ เคिเคฐเคจा
๐ฅ เคฐोเค เคा เคช्เคฐเคญाเคต:
- ๐ป เคเคค्เคชाเคฆเคจ เคฎें 30–60% เคคเค เคी เคเคฎी
- ๐ป เคฌीเค เคी เคुเคฃเคตเคค्เคคा เคเคฐ เคฌाเคाเคฐ เคฎूเคฒ्เคฏ เคฎें เคिเคฐाเคตเค
- ๐ป เคชौเคงों เคा เคธเคฎเคฏ เคธे เคชเคนเคฒे เคธूเค เคाเคจा
๐ง เคฐोเค เคซैเคฒเคจे เคे เคाเคฐเคฃ:
- ๐ธ เคธंเค्เคฐเคฎिเคค เคฌीเค เคा เคช्เคฐเคฏोเค
- ๐ธ เคตเคฐ्เคทा เคเคฐ เคเค्เค เคเคฐ्เคฆ्เคฐเคคा
- ๐ธ เคเคฒเคเคฎाเคต เคเคฐ เคซเคธเคฒ เค เคตเคถेเคท
๐ เคฐोเคเคฅाเคฎ เคเคตं เคเคจ्เคจเคค เคธเคฎाเคงाเคจ:
✅ 1. เคฌीเค เคเคชเคाเคฐ:
- เคฅाเคฏเคฐเคฎ @ 3 เค्เคฐाเคฎ/เคिเคฒो เคฏा
- เคाเคฐ्เคฌेเคจ्เคกाเคिเคฎ @ 2 เค्เคฐाเคฎ/เคिเคฒो เคฌीเค
✅ 2. เคซเคธเคฒ เคเค्เคฐ:
เคธोเคฏाเคฌीเคจ เคे เคฌाเคฆ เคฎเค्เคा, เคเคจा เคฏा เคेเคนूं เคैเคธी เคซเคธเคฒें เคฒเคाเคं।
✅ 3. เคैเคตिเค เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ:
- Trichoderma harzianum @ 5kg/เคนेเค्เคेเคฏเคฐ (เคोเคฌเคฐ เคाเคฆ เคฎें เคฎिเคฒाเคเคฐ)
- Pseudomonas fluorescens เคा เคिเคก़เคाเคต
✅ 4. เคฐाเคธाเคฏเคจिเค เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ:
| เคซเคซूंเคฆเคจाเคถเค | เคฎाเคค्เคฐा | เคธเคฎเคฏ |
|---|---|---|
| Carbendazim 50% WP | 500 เค्เคฐाเคฎ/เคนेเค्เคेเคฏเคฐ | เคซूเคฒ เคเคฐ เคซเคฒी เคฌเคจเคจे เคी เค เคตเคธ्เคฅा |
| Mancozeb 75% WP | 2.5 เคिเค्เคฐा/เคนेเค्เคेเคฏเคฐ | 15 เคฆिเคจ เคे เค ंเคคเคฐ เคชเคฐ |
| Propiconazole 25% EC | 1 เคฎिเคฒी/เคฒीเคเคฐ | เคถुเคฐुเคเคคी เคช्เคฐเคोเคช เคชเคฐ |
✅ 5. เคेเคค เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ:
- เคซเคธเคฒ เค เคตเคถेเคท เคนเคाเคจा
- เคเคฒ เคจिเคाเคธी เคी เคเคिเคค เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा
- เคฐोเค เคช्เคฐเคคिเคฐोเคงी เคिเคธ्เคฎों เคा เคเคชเคฏोเค (เคैเคธे NRC 37, JS 97-52)
๐ฑ เคเคงुเคจिเค เคคเคเคจीเคें:
- ๐ เคก्เคฐोเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคธเคीเค เคिเคก़เคाเคต
- ๐ก เคฎोเคฌाเคเคฒ เคเคช เคธे เคฐोเค เคชเคนเคाเคจ
- ๐ป เคธैเคेเคฒाเคเค เคเคงाเคฐिเคค เคेเคคाเคตเคจी เคช्เคฐเคฃाเคฒी
๐ง๐พ เคिเคธाเคจों เคे เคฒिเค เคธुเคाเคต:
- ✅ เคช्เคฐเคฎाเคฃिเคค เคฌीเค เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐें
- ✅ เคेเคค เคी เคจिเคฏเคฎिเคค เคจिเคเคฐाเคจी เคเคฐें
- ✅ เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคซเคซूंเคฆเคจाเคถเค เคा เคिเคก़เคाเคต เคเคฐें
๐ เคจिเคท्เคเคฐ्เคท:
เคเคจ्เคฅ्เคฐाเค्เคจोเค เคเค เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฏोเค्เคฏ เคฒेเคिเคจ เคंเคญीเคฐ เคฐोเค เคนै। เคฏเคฆि เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เคเคจ्เคจเคค เคเคชाเคฏ เคिเค เคाเคं เคคो เคिเคธाเคจ เคเคธ เคฐोเค เคธे 30–60% เคคเค เคเคชเค เคी เคนाเคจि เคो เคฐोเค เคธเคเคคे เคนैं। ๐ฑ
๐ "เคฐोเค เคชเคนเคाเคจ เคเคฒ्เคฆी, เคธเคฎाเคงाเคจ เคธเคीเค = เคเคค्เคชाเคฆเคจ เค เคงिเค" ✅
เคธोเคฏाเคฌीเคจ เคซเคซूंเคฆ เคฐोเค, anthracnose soybean hindi, soybean disease control, advanced farming soybean, เคैเคตिเค เคฐोเค เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ, เคोเคฒेเคोเค्เคฐिเคเคฎ เคซเคซूंเคฆ, soybean pod blight
เคिเคช्เคชเคฃिเคฏाँ
เคเค เคिเคช्เคชเคฃी เคญेเคें